Ο καραγκιοζοπαίχτης Κώστας Μακρής
Από τους νεότερους και σημαντικότερους συνεχιστές της λαϊκής τέχνης του Θεάτρου Σκιών. Γεννήθηκε το 1961 στην Πάτρα, στην ίδια γειτονιά όπου έχει γεννηθεί ο γεννήτορας του Έλληνα Καραγκιόζη, Δημήτρη Σαρδούνης ή Μίμαρος (1865-1902).
Από παιδάκι ακόμη, βρέθηκε στο στενό κύκλο των μαθητών του καραγκιοζοπαίχτη Σωτήρη Ασπιώτη, ενώ ο ίδιος πρωτοπαρουσιάστηκε ως καραγκιοζοπαίχτης στο θέατρο «Ρεκόρ», στην πλατεία Μαρούδα της Πάτρας. Στη συνέχεια, είχε την τύχη να μαθητεύσει και να εργαστεί στο πλευρό των τελευταίων μεγάλων του Μωραΐτικου Καραγκιόζη: Μητσάκη, Κώσταρο και Γιάνναρο.
Το βασικότερο χαρακτηριστικό του Κώστα Μακρή είναι η εκφραστικότητα των φιγούρων, των σκηνικών και των αφισών που κατασκευάζει, όπου είναι ορατές οι επιρροές που δέχτηκε κυρίως από το Θεόφιλο, αλλά και τον Μπόστ, χωρίς ωστόσο να παύει να πειραματίζεται και με πιο μοντέρνες μορφές της εικαστικής τέχνης.
Χάρη στην ιδιαίτερη εικαστική του αισθητική, βραβεύθηκε το 1989 στην Κωνσταντινούπολη με το βραβείο «Ιπεκτσί», στα πλαίσια καλλιτεχνικού διαγωνισμού με στόχο την προβολή της ειρηνικής συνύπαρξης των δύο λαών.
Το 1990 βραβεύτηκε για το έργο του, που αφορούσε στην αδελφοποίηση του Ρεθύμνου Κρήτης με το Καστενάζο της Ιταλίας.
Εκτός από τις περιοδείες του σε όλη την Ελλάδα, έγινε ευρύτερα γνωστός από την παρουσία του στην τηλεόραση (ΕΤ2), καθώς και από την κατασκευή των φιγούρων και των σκηνικών στην τηλεοπτική μεταφορά του Αριστοφανικού «Πλούτου», που παρουσίασε ο Σταύρος Παράβας με τίτλο «Τα Κολλητήρια».
Το 1997 στο «Μύλο», στη Θεσσαλονίκη και το 1998 στο «Παλαιό Δημοτικό Νοσοκομείο» της Πάτρας παρουσίασε δυο ατομικές του εκθέσεις, ενώ παράλληλα στους ίδιους χώρους παρουσιάστηκε και ένα μικρό τμήμα από την πολύ σπάνια συλλογή του, που αφορά σε χειρόγραφα, αφίσες, φιγούρες και σκηνικά των παλαιών καραγκιοζοπαιχτών.
Εξάλλου, αυτό το μεράκι του για τη διάσωση και διάδοση του Θεάτρου Σκιών ήταν που τον ώθησε να ιδρύσει το 1994 και την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «Μίμαρος». Η εταιρεία, στα χρόνια ύπαρξής της, έχει να επιδείξει μια σοβαρή δραστηριότητα σε ότι αφορά στη διάσωση και διάδοση της λαϊκής τέχνης
Το 2004, το Ε.Λ.Ι.Α. (Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο) επέλεξε τον Κώστα Μακρή, να παρουσιάσει παραστάσεις του στην Αθήνα, στα πλαίσια της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Ταυτόχρονα, του ανατέθηκε η επιμέλεια για την έκθεση Καραγκιόζη που οργανώθηκε στο Γκάζι, καθώς και για την έκδοση λευκώματος, αφιερωμένο στο Θέατρο Σκιών. Από τότε και μέχρι σήμερα, συνεχίζεται η συνεργασία του με το Ε.Λ.Ι.Α., ως υπεύθυνου στον τομέα του Θεάτρου Σκιών.
Το 2006, ο οργανισμός Πάτρα Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2006, συνεργάστηκε με τον Κώστα Μακρή στην ενότητα των 10ήμερων εκδηλώσεων που ήταν αφιερωμένες στο Θέατρο Σκιών.
Επιπρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετά έργα του λαϊκού ζωγράφου - καραγκιοζοπαίχτη Μακρή, φιλοξενούνται στο Μουσείο του Ανθρώπου (Γαλλία), καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές του εξωτερικού (Ιταλία, Η.Π.Α. και αλλού).
Από παιδάκι ακόμη, βρέθηκε στο στενό κύκλο των μαθητών του καραγκιοζοπαίχτη Σωτήρη Ασπιώτη, ενώ ο ίδιος πρωτοπαρουσιάστηκε ως καραγκιοζοπαίχτης στο θέατρο «Ρεκόρ», στην πλατεία Μαρούδα της Πάτρας. Στη συνέχεια, είχε την τύχη να μαθητεύσει και να εργαστεί στο πλευρό των τελευταίων μεγάλων του Μωραΐτικου Καραγκιόζη: Μητσάκη, Κώσταρο και Γιάνναρο.
Το βασικότερο χαρακτηριστικό του Κώστα Μακρή είναι η εκφραστικότητα των φιγούρων, των σκηνικών και των αφισών που κατασκευάζει, όπου είναι ορατές οι επιρροές που δέχτηκε κυρίως από το Θεόφιλο, αλλά και τον Μπόστ, χωρίς ωστόσο να παύει να πειραματίζεται και με πιο μοντέρνες μορφές της εικαστικής τέχνης.
Χάρη στην ιδιαίτερη εικαστική του αισθητική, βραβεύθηκε το 1989 στην Κωνσταντινούπολη με το βραβείο «Ιπεκτσί», στα πλαίσια καλλιτεχνικού διαγωνισμού με στόχο την προβολή της ειρηνικής συνύπαρξης των δύο λαών.
Το 1990 βραβεύτηκε για το έργο του, που αφορούσε στην αδελφοποίηση του Ρεθύμνου Κρήτης με το Καστενάζο της Ιταλίας.
Εκτός από τις περιοδείες του σε όλη την Ελλάδα, έγινε ευρύτερα γνωστός από την παρουσία του στην τηλεόραση (ΕΤ2), καθώς και από την κατασκευή των φιγούρων και των σκηνικών στην τηλεοπτική μεταφορά του Αριστοφανικού «Πλούτου», που παρουσίασε ο Σταύρος Παράβας με τίτλο «Τα Κολλητήρια».
Το 1997 στο «Μύλο», στη Θεσσαλονίκη και το 1998 στο «Παλαιό Δημοτικό Νοσοκομείο» της Πάτρας παρουσίασε δυο ατομικές του εκθέσεις, ενώ παράλληλα στους ίδιους χώρους παρουσιάστηκε και ένα μικρό τμήμα από την πολύ σπάνια συλλογή του, που αφορά σε χειρόγραφα, αφίσες, φιγούρες και σκηνικά των παλαιών καραγκιοζοπαιχτών.
Εξάλλου, αυτό το μεράκι του για τη διάσωση και διάδοση του Θεάτρου Σκιών ήταν που τον ώθησε να ιδρύσει το 1994 και την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «Μίμαρος». Η εταιρεία, στα χρόνια ύπαρξής της, έχει να επιδείξει μια σοβαρή δραστηριότητα σε ότι αφορά στη διάσωση και διάδοση της λαϊκής τέχνης
Το 2004, το Ε.Λ.Ι.Α. (Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο) επέλεξε τον Κώστα Μακρή, να παρουσιάσει παραστάσεις του στην Αθήνα, στα πλαίσια της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Ταυτόχρονα, του ανατέθηκε η επιμέλεια για την έκθεση Καραγκιόζη που οργανώθηκε στο Γκάζι, καθώς και για την έκδοση λευκώματος, αφιερωμένο στο Θέατρο Σκιών. Από τότε και μέχρι σήμερα, συνεχίζεται η συνεργασία του με το Ε.Λ.Ι.Α., ως υπεύθυνου στον τομέα του Θεάτρου Σκιών.
Το 2006, ο οργανισμός Πάτρα Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2006, συνεργάστηκε με τον Κώστα Μακρή στην ενότητα των 10ήμερων εκδηλώσεων που ήταν αφιερωμένες στο Θέατρο Σκιών.
Επιπρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετά έργα του λαϊκού ζωγράφου - καραγκιοζοπαίχτη Μακρή, φιλοξενούνται στο Μουσείο του Ανθρώπου (Γαλλία), καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές του εξωτερικού (Ιταλία, Η.Π.Α. και αλλού).
Λίγα λόγια από τον Κώστα Μακρή για το ξεκίνημά του...
Ξεκίνησα να παίζω Καραγκιόζη σε ηλικία 5-6 ετών. Τότε οι δυνατότητες που είχαμε στο να φτιάξουμε φιγούρες και να παίξουμε Καραγκιόζη στο δικό μας μπερντέ ήταν μηδαμινές.
Έπαιρνα ένα σεντόνι από τη μάνα μου, την κυρά-Βαγγελιώ, που αν δεν το έκαιγα με τα κεριά το χρησιμοποιούσα και για την επόμενη παράστασή μου.
Έφτιαχνα φιγούρες από αλευρόκολλα σε χαρτόνι ζωγραφισμένες από μένα τον ίδιο. Η απογοήτευσή μου ήταν μεγάλη όταν τις έβγαζα στο πανί και δε φαινόταν τίποτε άλλο, παρά οι σκιές τους, ούτε το χρώμα, ούτε τα μάτια τους. Δυνατότητα για πλαστικές φιγούρες δε υπήρχε τότε, ούτε για αστείο…
Κώστας Μακρής
Έπαιρνα ένα σεντόνι από τη μάνα μου, την κυρά-Βαγγελιώ, που αν δεν το έκαιγα με τα κεριά το χρησιμοποιούσα και για την επόμενη παράστασή μου.
Έφτιαχνα φιγούρες από αλευρόκολλα σε χαρτόνι ζωγραφισμένες από μένα τον ίδιο. Η απογοήτευσή μου ήταν μεγάλη όταν τις έβγαζα στο πανί και δε φαινόταν τίποτε άλλο, παρά οι σκιές τους, ούτε το χρώμα, ούτε τα μάτια τους. Δυνατότητα για πλαστικές φιγούρες δε υπήρχε τότε, ούτε για αστείο…
Κώστας Μακρής